Sposoby frezowania kół zębatych

Frezowanie to jeden ze sposobów obróbki ze skrawaniem, wykorzystywany powszechnie w przypadku kół zębatych. Specjalne narzędzie, wyposażone w ostrza, wykonuje podczas niej ruch obrotowy (czasami również posuwisty), obrabiając materiał. Jest to czynność niezwykle istotna, ponieważ odpowiednie koła zębate są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wykorzystujących je urządzeń – jeśli nie będą wykonane właściwe, przekładnie zębate nie będą działać efektywnie, a z czasem mogą nawet ulec poważnemu uszkodzeniu. Istnieje wiele metod frezowania, ale do najpopularniejszych należą trzy: obwiedniowa, kształtowa oraz kopiowa. Każda z nich różni się zastosowaniem od pozostałych, sprawdzając się doskonale w przypadku innych kół zębatych. 

Na czym polega frezowanie metodą obwiedniową? 

Metoda obwiedniowa polega na obwodzeniu (stąd nazwa) zarysu zęba przez ostrza. Dzięki temu będą one go stopniowo wyrównywać. Samo koło zębate wykonuje przy tym ruch obrotowy, a narzędzie posuwisty (w jednej z metod, zwanej metodą Sunderlanda – w przypadku metody Maaga samo narzędzie pozostaje nieruchome, a koło wykonuje zarówno ruch obrotowy, jak i posuwisty). Jest to najpopularniejszy ze sposobów frezowania, który znajduje zastosowanie w zdecydowanej większości sytuacji wymagających obróbki koła zębatego. Stopniowo wypiera powszechne niegdyś frezowanie kształtowe, które wciąż jest stosowane w bardzo konkretnych przypadkach. 

Kiedy należy stosować frezowanie metodą kształtową? 

Nieustannie rozwijająca się technologia obróbki ze skrawaniem sprawia, że we frezowaniu również następują stopniowe zmiany. Jedną z nich jest rosnąca popularność obróbki metodą obwiedniową, która coraz mocniej wypiera mniej wydajną metodę kształtową. Ta jest dziś wykorzystywana przede wszystkim w sytuacjach, w których zarys wrębu ma pozostać niezmieniony na całej długości zęba. Stosuje się ją również w przypadku kół zębatych o mniejszej dokładności wykonania oraz przy obróbce wstępnej. 

Czym jest obróbka metodą kopiową? 

Frezowanie obwiedniowe oraz kształtowe nie sprawdzają się dobrze w przypadku kół zębatych stożkowych. Dlatego do obróbki tych elementów stosuje się metodę kopiową. Polega ona na dokładnym odwzorowaniu (skopiowaniu – stąd pochodzi jej nazwa) z szablonu zarysu kształtu, który uzyskać mają zęby. Wykorzystuje się ją raczej wyłącznie w przypadku stożkowych kół zębatych – w innych sytuacjach lepszym rozwiązaniem jest metoda obwiedniowa lub ewentualnie kształtowa.